🔵 🔴 🟡 Περιγραφή μαθήματος

Το μάθημα στοχεύει στην μελέτη των ειδών αφήγησης και στην ανάλυση των αφηγηματικών πρακτικών, έτσι όπως αυτές συναντώνται σε παλαιά και νέα μέσα, μέσα από γραμμικές και μη γραμμικές εκφάνσεις. Μέσα από τις πολλαπλές προσεγγίσεις της θεωρίας, από το δομιστικό  μοντέλο του 1960 -1970 έως τις «αφηγηματικές σπουδές» του σήμερα (μεταδομιστικό μοντέλο) γίνονται κατανοητοί όροι όπως η οπτική γωνία, ο χρόνος και ρυθμός της αφήγησης, η πρωτοπρόσωπη και τριτοπρόσωπη αφήγηση ή το αφηγηματικό κενό. Το ταξίδι του ήρωα, η ανάπτυξη ενός πλούσιου αφηγηματικού κόσμου, η μετατροπή μιας ιδέας σε ιστορία και σενάριο αποτελούν στάδια μιας δημιουργικής και συχνά επίπονης διαδικασίας της οποίας κάνουμε το πρώτο σχεδίασμα. Ο/η φοιτητής/ήτρια μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος θα: 

• γνωρίζει την εργαλειοθήκη αφηγηματικών τεχνικών, και αναγνωρίζει τα συστατικά της αφήγησης

• μπορεί να κατανοήσει τις λειτουργίες της αφήγησης ως κύριους τρόπους νοηματοδότησης  της πραγματικότητας

• είναι σε θέση να συνθέσει μια περίληψη κειμένου κι ένα σύντομο σενάριο

🔵 🔴 🟡 Θεωρία (2 ώρες)

1. Εισαγωγή στην αφηγηματολογία : Όταν ο Δομισμός συναντιέται με την Ποιητική των Ανθρωπιστικών Σπουδών και πώς φτάνουμε στο σήμερα όπου οι νέες τεχνολογίες δοκιμάζουν την αφηγηματική θεωρία.
2. Η αφήγηση ως δημιουργική επικοινωνία: Τα είδη λαϊκής αφήγησης (λειτουργία του μύθου, παραμύθια, προφορική παράδοση)
3. Αφηγηματικές τεχνικές στη μοντέρνα και μεταμοντέρνα ταξιδιωτική αφήγηση : Aπό την Οδύσσεια στο Μόμπι-Ντικ.
4. Κλασικές προσεγγίσεις στην αφηγηματολογία Ι : δομικές θεωρίες των Bremond, Genette και Todorov
5. Κλασικές προσεγγίσεις στην αφηγηματολογία ΙΙ :  σημειολογικές προσεγγίσεις των Ronald Barthes, Umberto Eco
6. Λογοτεχνικές αφηγήσεις :  Ροή της συνείδησης από τον Τristram Sandy, στην Molly Bloom του Joyce (Οδυσσέας)
7. Οι έξι βασικές αφηγηματικές δομές και το ταξίδι του ήρωα του Joseph Campbell
8. H αφήγηση στον κινηματογράφο μυθοπλασίας
9. Η αφήγηση στη δημιουργία ταινιών ντοκιμαντέρ
10. Προφορικές παρουσιάσεις φοιτητών / φοιτητριών έργων με ανάλυση αφηγηματικών τεχνικών 
11. Βασικές αρχές σεναρίου :  Ορολογία της σεναριογραφίας και βασικές αρχές ενός σεναρίου όπως είναι η πλοκή, η σύγκρουση, οι χαρακτήρες, οι διάλογοι και η εξέλιξη της ιστορίας.
12. Ανάπτυξη χαρακτήρων: ήρωες,αντιήρωες, στους δευτερεύοντες και ελάσσονες χαρακτήρες. Ένας χαρακτήρας πρέπει να είναι συνεπής, να ακολουθεί τις συμβάσεις του είδους (genre) και να προωθεί την εξέλιξη της ιστορίας. 
13. Ανάπτυξη μιας ιδέας από την αρχή ως την συγγραφή σεναρίου.

🔵 🔴 🟡 Εργαστήριο (1 ώρα)

Σειρά ατομικών και ομαδικών δραστηριοτήτων και πρότζεκτ, τα οποία εισάγουν βαθμιαία τον φοιτητή και τη φοιτήτρια στις τεχνικές της αφήγησης -π.χ δομή παραμυθιών, περίληψη, χαρακτήρες, σενάριο- ανάλογα με τη θεματική του μαθήματος.

Γλώσσα αξιολόγησης: Ελληνική

🔵 🔴 🟡 Μέθοδος αξιολόγησης: 

• 50% γραπτή παρουσίαση
• 50% προφορική παρουσίαση

• Πρόσωπο με πρόσωπο
• Χρήση PowerPoint και οπτικοακουστικών παραδειγμάτων (13 διαλέξεις)
• Υποστήριξη μαθησιακής διαδικασίας μέσω του eClass με εβδομαδιαία παροχή οπτικοακουστικού υλικού, συνδέσμων, φωτογραφιών, έξτρα βιβλιογραφίας και σχετιζόμενων πληροφοριών (εκθέσεις, πολιτιστικά ιδρύματα κ.α.)

https://eclass.uop.gr/courses/3712 

🔵 🔴 🟡 Συγγράμματα Μαθήματος [ΕΥΔΟΞΟΣ]

• Κωδικός [21974]: Σχήματα ΙΙΙ: O λόγος της αφήγησης, Gerard Genette, Πατάκης
• Κωδικός  [77119465]: Το σενάριο. Ουσία, δομή, ύφος και βασικές αρχές, Robert ΜcΚee, Πατάκης

Έξτρα Βιβλιογραφία

• Ricoeur, Paul, H αφηγηματική λειτουργία, μετ.Βαγγέλης Αθανασόπουλος, Εκδόσεις Καρδαμίτσας,1990
• Κορτάσαρ, Χ., Δοκίμια και ομιλίες για το διήγημα, το μυθιστόρημα και τη σχέση τους με τη ζωή, Πανεπιστημιακές Ε. Κ., 2023
• Κακαβούλια Μαρία, Πολίτης Περικλής, Αφήγηση, Μια πολυεπιστημονική θεώρηση, Gutenberg, 2022
• Stanzel, Fr. Θεωρία της αφήγησης, μετ. Χρυσομάλλη-Henrich, University Studio Press, 1999
• Eco, Umberto, Έξι περιπλανήσεις στο δάσος της αφήγησης, μετ.Παπακωνσταντίνου Αναστασία, Ελληνικά Γράμματα, 2008
• Δημητρομανωλάκη, Ελευθερία, Η μορφολογία του σεναρίου: Αφήγηση, μυθοπλασία και συγγραφή, Ηλεκτρονικό Βιβλίο, 2018
• Καλλίνης, Γ. Εγχειρίδιο Αφηγηματολογίας: Εισαγωγή στις τεχνικές της αφήγησης. Αθήνα:Μεταίχμιο, 2015
• Καψωμένος, Ε.. Αφηγηματολογία: Θεωρία και μέθοδοι ανάλυσης της αφηγηματικής πεζογραφίας. Αθήνα: Πατάκης, 2011  
• Salmon, C., Storytelling, η μηχανή που κατασκευάζει ιστορίες και χειραγωγεί τα πνεύματα, μετ. Καυκιάς, Γ., Πολύτροπον, 2008
• Murray, J., Hamlet on the Holodeck: The Future of Narrative in Cyberspace. The MIT Press, 1997